Ο Ν 4800/2021, με τον οποίο τροποποιήθηκαν διατάξεις του οικογενειακού δικαίου, επέφερε σημαντικές αλλαγές σε βασικά ζητήματα των σχέσεων γονέων και τέκνων, ένα εκ των οποίων είναι και η άσκηση της γονικής μέριμνας από τους δύο γονείς «από κοινού και εξίσου», ακόμα και μετά τη διάσπαση της έγγαμης συμβίωσής τους (άρθρα 1510 και 1513 του Αστικού Κώδικα).

Η εν λόγω τροποποίηση των σχετικών διατάξεων του ΑΚ με την προσθήκη του όρου «και εξίσου», γέννησε πλήθος συζητήσεων γύρω από τον «κανόνα» της «ισόχρονης άσκησης της γονικής μέριμνας» του τέκνου σε περίπτωση διάσπασης της έγγαμης συμβίωσης των γονέων του. Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος βρέθηκε η έννοια της «συνεπιμέλειας» και το πώς αυτή μεθερμηνεύεται σχετικά με την κατοικία του τέκνου, με τις συζητήσεις να στρέφονται γύρω από το εάν οι νέες αυτές νομοθετικές επεμβάσεις καθιερώνουν πλέον ως κανόνα την εναλλασσόμενη κατοικία του τέκνου σε περίπτωση διάσπασης της έγγαμης συμβίωσης των γονέων του.

Με την ελληνική νομολογία να βρίσκεται υπό διαμόρφωση ακόμα ως προς τα ζητήματα ερμηνείας και εφαρμογής του Ν 4800/2021, η υπ’ αριθμ. 2273/2022 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης (αδημοσίευτη) έκρινε ότι η πρόβλεψη του νομοθέτη για άσκηση της γονικής μέριμνας «από κοινού και εξίσου» και από τους δύο γονείς σε περίπτωση διάσπασης της έγγαμης συμβίωσής τους, δεν εισάγει ρύθμιση περί υποχρεωτικής ισόχρονης άσκησης της γονικής μέριμνας, αφού, παρεκτός του ότι αν αυτή ήταν η βούληση του νομοθέτη θα το είχε προβλέψει ρητά, στις περιπτώσεις διαζυγίου, ακύρωσης του γάμου ή διακοπής της συζυγικής συμβίωσης, η ερμηνεία αυτή θα οδηγούσε στην υποχρεωτική ίση χρονική κατανομή της γονικής μέριμνας, με επακόλουθο την εναλλασσόμενη κατοικία του ανηλίκου τέκνου, η οποία ενίοτε μπορεί να αποβεί σε βάρος της ψυχοσυναισθηματικής ισορροπίας του.

Εξάλλου, συνεχίζει, μεταξύ άλλων επιχειρημάτων η συγκεκριμένη απόφαση, επιχείρημα, υπέρ αυτής της ερμηνευτικής εκδοχής, δηλαδή της μη εισαγωγής της υποχρεωτικής ίσης χρονικής κατανομής της γονικής μέριμνας και άρα εναλλασσόμενης κατοικίας του ανηλίκου τέκνου, αντλείται και από την διάταξη του άρθρου 1520 ΑΚ, με την οποία θεσπίζεται δικαίωμα αλλά και υποχρέωση του γονέα με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο «κατά το δυνατόν, ευρύτερης επικοινωνίας με αυτό, στην οποία περιλαμβάνονται, τόσο η φυσική παρουσία και επαφή αυτού με το τέκνο, όσο και η διαμονή του τέκνου στην οικία του. Ο χρόνος επικοινωνίας του τέκνου με φυσική παρουσία με τον γονέα, με τον οποίο δεν διαμένει, τεκμαίρεται στο ένα τρίτο (1/3) του συνολικού χρόνου επικοινωνίας (...)» και παρέχεται η δυνατότητα καθορισμού μικρότερου ή μεγαλύτερου χρόνου.

Σε κάθε περίπτωση, οι γονείς μπορούν να ρυθμίσουν οι ίδιοι διαφορετικά την άσκηση της γονικής μέριμνας, δυνάμει μεταξύ τους συμφωνίας, ενώ εάν διαφωνούν αποφασίζει το Δικαστήριο.

Πάντως, το γεγονός ότι σύμφωνα με την ανωτέρω απόφαση η ισόχρονη άσκηση της γονικής μέριμνας και κατ’ επέκταση η εναλλασσόμενη κατοικία του τέκνου δεν είναι υποχρεωτική εκ του νόμου για το Δικαστήριο, δεν συνεπάγεται απαραίτητα τον αποκλεισμό μίας τέτοιας λύσης, εφόσον αυτή είναι προς το βέλτιστο συμφέρον του τέκνου, το οποίο υποχρεούται να προάγει το Δικαστήριο σε περίπτωση που κληθεί να αποφασίσει επί τέτοιου είδους ζητημάτων.