Η Επανορθωτική Δικαιοσύνη είναι μια προσέγγιση της δικαιοσύνης, η οποία δίνει έμφαση στις ανάγκες των θυμάτων, των δραστών αλλά και ολόκληρης της κοινότητας (οικογένειας, επιχείρησης, οργανισμού κλπ.) μέσα στην οποία συνέβη ένα επιζήμιο περιστατικό, με σκοπό την ανάληψη ευθύνης από τον δράστη και την επανόρθωση της ζημίας που προκλήθηκε, ώστε να επανέλθει ισορροπία, με συμμετοχικές διαδικασίες και τρόπο που να ικανοποιεί τις ανάγκες όλων των ανθρώπων που επηρεάστηκαν από ό,τι συνέβη. Από την άλλη, η διαμεσολάβηση (ν. 3898/2010, ν. 4640/2019) αποτελεί μία επιβοηθούμενη διαπραγμάτευση, μια εκούσια διαδικασία κατά την οποία τα μέρη στα πλαίσια μίας διαφοράς τους, συνοδευόμενα από τον δικηγόρο τους επιλέγουν έναν αμερόληπτο τρίτο, τον διαμεσολαβητή, προκειμένου να διαπραγματευτούν για την επίτευξη κοινής συμφωνίας την οποία θα τηρούν στο μέλλον. Σε περίπτωση θετικής έκβασης της διαδικασίας, η συμφωνία των μερών αποτυπώνεται νομικά με την σύνταξη πρακτικού επιτυχίας, το οποίο μετά την κατάθεση από τον διαμεσολαβητή στο Μονομελές Πρωτοδικείο του τόπου διεξαγωγής της διαδικασίας αποκτά εκτελεστότητα εξομοιούμενη με ισχύ δικαστικής απόφασης.

Η διαμεσολάβηση αποτελεί λύση πολιτισμού στο ελληνικό δικαιικό σύστημα, καθώς χαρακτηρίζεται από πλήθος πλεονεκτημάτων, πιο σημαντικά από τα οποία είναι τα ακόλουθα:

• Η ταχύτητα και το χαμηλό κόστος της διαδικασίας, σε αντίθεση με τις δικαστικές διαμάχες που μπορεί να διαρκέσουν χρόνια.
• Η ρήτρα εμπιστευτικότητας που δεσμεύει όσους εμπλέκονται στην διαδικασία, σε αντίθεση με την δημόσια διεξαγωγή της δίκης. Το απόρρητο που προσφέρει η διαμεσολάβηση , αναδεικνύεται σε πλεονέκτημα υψίστης σημασίας, ιδίως μάλιστα σε περιπτώσεις οικογενειακών διαφορών που συνδέονται με την ιδιαίτερη φύση του ιδιωτικού βίου, αλλά και σε περιπτώσεις εμπορικών διαφορών, όπου διακυβεύονται συμφέροντα, ενώ ταυτόχρονα δεν αποκλείεται να δημιουργηθούν ζητήματα δυσφήμισης των επιχειρήσεων στον εμπορικό και βιομηχανικό κόσμο εξαιτίας της δημοσιότητας στα πλαίσια μιας δικαστικής διαμάχης.
• Η επίλυση της διαφοράς από τα ίδια τα μέρη, τα οποία γνωρίζουν σε βάθος τις ανάγκες και τα συμφέροντά τους (win – win situation).
• Η ευελιξία της διαδικασίας και ο μη δεσμευτικός της χαρακτήρας, καθώς τα μέρη μπορούν να αποχωρήσουν όποτε το επιθυμούν.
• Ο ανθρωποκεντρικός χαρακτήρας της διαδικασίας. Η διαμεσολάβηση αποτελεί εργαλείο ζωής, δίνοντας την ευκαιρία στα μέρη να αντιμετωπίσουν το ζήτημα που τους απασχολεί με ψυχραιμία και σεβασμό.

Εν κατακλείδι, διαφαίνεται ότι η διαμεσολάβηση διαδραματίζει εξέχοντα ρόλο στην απονομή της δικαιοσύνης και επομένως στην απρόσκοπτη λειτουργία του κράτους δικαίου, αναδεικνύοντας τις αρετές της ψυχικής γαλήνης, της συνεργατικότητας μέσα από συμμετοχικές διαδικασίες αλλά και της αποδοτικότητας αυτών.